Học Gì Từ Kiến Trúc Của Nhà Trình Tường?

Hiện nay, việc chú trọng vào những công trình kiến trúc với vật liệu, công nghệ tiên tiến là xu hướng tất yếu. Tuy nhiên, những công trình mang đậm dấu ấn của lịch sử- văn hóa như nhà trình tường lại chứa đựng nhiều bài học quý báu. Từ cách thức con người thích ứng với môi trường sống đến việc nguồn lực tại chỗ. Trong bài viết này, mời bạn cùng SquareHub cùng tìm hiểu những nét đặc sắc từ loại hình kiến trúc  này.

1. Tận dụng vật liệu địa phương

Nhà trình tường, còn gọi là nhà “giậu” hay “dính” ở một số vùng miền, là một loại hình nhà ở của người Mông. Đặc trưng của nhà trình tường là dùng đất sét trộn với rơm rạ hoặc phân gia súc làm vật liệu xây dựng chính. Đây là một điển hình về việc tận dụng những nguồn nguyên liệu dễ kiếm và rẻ tiền ngay tại địa phương để xây dựng nhà ở. Vật liệu này không chỉ phổ biến và dễ kiếm mà còn rất bền vững với khí hậu nhiệt đới nóng ẩm của Việt Nam.

2. Thích ứng với khí hậu

Thiết kế của nhà trình tường đạt được sự thích ứng với khí hậu vùng miền. Với độ dày tường lớn (40-50cm), mái lợp rơm hoặc ngói, cửa sổ nhỏ hẹp, chúng giúp giữ nhiệt tốt vào mùa đông và mát mẻ vào mùa hè. Với thời tiết khắc nghiệt  ở vùng núi phía Bắc thì đây chính là giải pháp để đối phó điều kiện bất lợi từ khí hậu. Điều này cho thấy sự hiểu biết sâu rộng về cách làm nhà  phù hợp với điều kiện khí hậu. Những nguyên tắc xây dựng được đúc kết qua nhiều thế hệ của người dân địa phương.

3. Tính thân thiện với môi trường

Nhà trình tường  thân thiện với môi trường. Chúng sử dụng chủ yếu những vật liệu tự nhiên như đất, gỗ, rơm rạ có nguồn gốc tại địa phương nên không gây tác động xấu đến môi trường xung quanh. Đất và rơm rạ là những nguyên vật liệu tự nhiên, thân thiện với môi trường, tạo nên một vòng tuần hoàn bền vững. Hơn nữa, sau thời gian sử dụng, vật liệu này có thể được tái chế hoặc phân hủy tự nhiên một cách dễ dàng, không gây ô nhiễm cho môi trường.

4. Tính cộng đồng

Tính cộng đồng trong xã hội Phương Đông được thể hiện rõ qua loại hình kiến trúc này. Xây dựng một ngôi nhà mới thường đòi hỏi sự tham gia và hỗ trợ lẫn nhau của cả cộng đồng dân làng. Người dân trong làng sẽ tập trung công sức cùng giúp đỡ chủ nhà trong các công đoạn: như đóng cọc nền, đổ tường hay lợp mái. Điều này không chỉ thể hiện tinh thần đoàn kết, tương trợ mà còn góp phần gắn kết cộng đồng trong cộng đồng. Các kinh nghiệm trong quá trình làm nhà cũng được truyền đạt qua nhiều thế hệ. Và việc học hỏi kỹ năng cũng chính được truyền đạt thông qua thực tế khi mọi người cùng hỗ trợ giúp gia chủ làm nhà.

Điểm đặc sắc ở nhà trình tường có lẽ nằm ở tính uyển chuyển và khả năng thích nghi với từng nếp sinh hoạt của gia đình. Dù có những nguyên tắc chung, nhưng mỗi ngôi nhà đều có điều chỉnh về kích thước, hình dáng, bố trí không gian để phù hợp với nhu cầu riêng của từng gia chủ. Đây cũng là một trong những yếu tố tạo nên nét đặc sắc và sự đa dạng trong văn hóa kiến trúc từng địa phương.

5. Tiết kiệm năng lượng và chi phí

Nhìn về khía cạnh kinh tế, nhà trình tường là một giải pháp tiết kiệm chi phí, năng lượng và bền vững. “Tậu trâu, cưới vợ, làm nhà” là ba việc lớn của đời người theo quan niệm xưa. Việc sử dụng những vật liệu tại chỗ như đất, rơm rạ và kỹ thuật xây dựng đơn giản giúp tiết kiệm đáng kể chi phí xây dựng. Đồng thời tận dụng tối đa nguồn lực sẵn có tại địa phương, mà không cần tốn chi phí vận chuyển vật liệu từ nơi khác đến. Việc này sẽ tiết kiệm chi phí cho việc vận chuyển vật liệu từ xa. Đây là mô hình xây dựng phù hợp với người đồng bào lúc bấy giờ, hợp lý và tối ưu với những nguồn lực sẵn có.

Kiến trúc hiện nay đang có nhiều cải tiến về phong cách, vật liệu và kỹ thuật xây dựng. Nét đặc sắc riêng có trong kiến trúc địa phương là chất liệu quý giá để những nhà kiến trúc học hỏi và sáng tạo. Nhà trình tường là một  ví dụ về việc thích nghi với thiên nhiên và môi trường sống. Ngôi nhà là nơi ở, sinh hoạt, bảo vệ con người trước thiên nhiên. Chính ngôi nhà là một loại hình thể hiện rõ nét văn hóa, phong tục và lối sống của con người nơi đó. Nhà trình tường không chỉ là loại hình kiến trúc độc đáo mà còn phản ánh sự thích ứng sáng tạo của con người với điều kiện sống, môi trường và nguồn lực sẵn có. Đây là nguồn ý tưởng quý giá về thiết kế bền vững, thân thiện môi trường.

_____________

Square Hub ra đời để là cầu nối giữa các Công ty nội thất và Đối tác thi công. Thông qua dịch vụ Square Hub, chúng tôi hy vọng có thể giảm bớt gánh nặng cho Đối tác thi công, đồng thời giúp Doanh nghiệp xây dựng không gian thẩm mỹ, chất lượng.